5 Tiêu Chí Quan Trọng Trong Thiết Kế Vỉa Hè Xây Dựng Đô Thị

 Về các tiêu chí cần phải đáp ứng trong thiết kế vỉa hè đô thị có rất nhiều, tuy nhiên bài viết này sẽ đưa ra 5 tiêu chí quan trọng nhất, là những tiêu chí cốt lõi cần phải nắm bắt trước khi tiến hành thiết kế vỉa hè xây dựng.

Để hiểu rõ hơn về 5 tiêu chuẩn thiết kế vỉa hè, trước tiên chúng ta sẽ tìm hiểu Tiêu chuẩn thiết kế vỉa hè xây dựng đô thị là gì?

   Tiêu chuẩn thiết kế vỉa hè đô thị là hàng loạt các yêu cầu được áp dụng để xây dựng hoặc sửa chữa, cải tạo các công trình vỉa hè thuộc dự án công cộng, có nguồn ngân sách từ nhà nước. Các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật này thường liên quan, gắn liền đến quy hoạch đô thị và các dự án xây dựng công trình giao thông. Việc áp dụng các tiêu chuẩn vào thiết kế vỉa hè trong đô thị mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho xã hội như tăng cường an toàn cho người đi bộ, tăng giá trị thẩm mỹ cho đô thị, mang lại nhiều tiện ích và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Công trình vỉa hè trong đô thị

Các tiêu chí quan trọng trong thiết kế vỉa hè đô thị:

   Về các tiêu chí cần phải đáp ứng trong thiết kế vỉa hè đô thị có rất nhiều, tuy nhiên bài viết này sẽ đưa ra 5 tiêu chí quan trọng nhất, là những tiêu chí cốt lõi cần phải nắm bắt trước khi tiến hành thiết kế vỉa hè xây dựng.

1. Tiêu chuẩn về độ rộng vỉa hè:

   Theo Quyết định 4927/QĐ-BGTVT năm 2014: độ rộng tối thiểu của Vỉa hè được quy định theo tiêu chuẩn kỹ thuật của tuyến đường phân theo các cấp độ khác nhau. Và cụ thể:

+ Đối với đường cấp độ A (lòng đường lớn từ 17 – 30 m) quy định chiều rộng vỉa hè tối thiểu là từ 1,5 – 3.5m

+ Đối với đường cấp độ B (lòng đường lớn từ 8 – 17 m) quy định chiều rộng vỉa hè tối thiểu là từ 0,75 – 1.5m.

Tuy nhiên, kích thước vỉa hè đạt tiêu chuẩn thiết kế vỉa hè phải có bề rộng từ 4M – 6M và có lối đi bộ tối thiểu 2M.

Mặt Cắt Vỉa Hè

Đối với các tuyến phố đặc thù được cho phép dùng hè phố cho mục đích kinh doanh hay buôn bán hàng hoá thì cần phải bảo đảm các yêu cầu đưa ra sau:

+ Phần chiều rộng hè phố dành cho người đi bộ còn lại tối thiểu là 1,5m.

Bảo đảm thuận tiện giao thông, giao thông an toàn. Đảm bảo về vệ sinh môi trường, mỹ quan đô thị.

+ Với các trường hợp được phép để xe trên vỉa hè: Phải đảm bảo không gây ngăn cản, trở ngại đường đi giao thông của người đi bộ. Phải bảo đảm bề rộng tối thiểu còn lại cho người đi bộ phải là 1,5m. Địa điểm khu vực để xe phải cách nút giao thông tối thiểu từ 10m tính từ mép đường giao nhau.

2.  Tiêu chuẩn về độ dốc vỉa hè:

Độ dốc ngang vỉa hè có thể giới hạn từ 1% đến 2%, có hướng dốc về mặt đường. Độ dốc của mặt đường chính không được lớn hơn ½. Bề rộng của mặt dốc chính không nhỏ hơn 1200mm. Chiều rộng đường đi bộ không được nhỏ hơn 2M. Lưu ý: Độ dốc của vỉa hè chỉ tính trong trường hợp đường đi bộ và tấm vỉa có công trình hoặc cây xanh.

Độ dốc của vỉa hè

3. Tiêu chuẩn về thiết kế bó vỉa:

   Đỉnh bó vỉa phải cao hơn mép đường giao thông tối thiểu 12,5cm. Bó vỉa cần xây dựng xuyên suốt chạy dọc theo vỉa hè, đảm bảo an toàn giao thông. Trên vỉa hè cần bố trí các vị trí hạ thấp bó vỉa phù hợp tại các khu vực, nút giao quan trọng. Tại các lối rẽ vào khu nhà ở nên chọn bó vỉa vát. Chiều cao bó vỉa nên chọn là 5cm. Cao độ mặt bó gốc cây ưu tiên lấy bằng cao độ mặt hè.

   Tại các vị trí lối ra vào cơ quan, bệnh viện, trường học, công sở, các ngõ phố đô thị… có lưu lượng xe cơ giới hạn chế, nhỏ hơn 10 xe/h thì có thể sử dụng bó vỉa dạng hạ thấp kết hợp kết cấu vỉa hè nhằm tăng khả năng chịu lực của hè phố và tạo sự thuận tiện cho người dân xung quanh.

Công trình bó vỉa trên tuyến đường vỉa hè

Về loại bó vỉa được cấp phép sử dụng thì có 4 loại kích thước thông dụng chính:

+ Bó vỉa 18x22x100: là loại bó vỉa có chiều dài 100m, chiều cao phần cao nhất 22cm và còn lại là chiều ngang 18cm. Loại bó vỉa này được sử dụng rộng rãi trong các công trình thi công đường phố nhằm mục đích hạn chế các phương tiện tham gia giao thông đi lên phần vỉa hè.

+ Bó vỉa 18x30x100: có chiều dài và chiều ngang tương tự như loại 18x22x100, sự khác biệt ở đây là về chiều cao phần cao nhất đang là 30cm. Bó vỉa này thường xuất hiện ở tuyến giao thông, vỉa hè tạo điều kiện phân làn, chỉ cho xe vượt qua trong trường hợp cần thiết.

+ Bó vỉa 18x53x100: Với chiều cao lên tới 53cm, loại bó vỉa này được xếp vào bó vỉa loại 3. Thường được dùng cho làn đường và các công trình lớn hơn. Nhằm đảm bảo an toàn cho các phương tiện đi lại và đặc biệt là không cho phương tiện giao thông vượt lên.

+ Bó vỉa 23x26x100: là bó vỉa loại 1, có dạng vát, cho phép các phương tiện giao thông vượt lên dễ dàng. Là 1 giải pháp tuyệt vời cho tình trạng tắc đường và được sử dụng rộng rãi tại các khu phố, khu dân cư, khu đô thị đông đúc.

4. Tiêu chuẩn về khả năng thoát nước:

   Hạng mục vỉa hè đòi hỏi tính an toàn phải vô cùng cao, chính vì vậy vỉa hè phải bảo đảm bằng phẳng và thoát nước tốt, hạn chế tối đa tình trạng trơn trượt, rêu mốc, mép vỉa hè phải thẳng đều dọc theo mép mặt đường. Sử dụng cống tròn và cống hộp bê tông cốt thép để xây dựng các tuyến cống chạy dọc trên vỉa hè. Ngoài ra, để đảm bảo khả năng thoát nước tốt, thấm nước nhanh thì hạng mục lát vỉa hè cần phải chú ý đến vật liệu lát. Sau đây là quy cách vật liệu lát vỉa hè của các loại sản phẩm lát được sử dụng phổ biến nhất:

- Đá tự nhiên: Kích thước chiều rộng từ 10cm đến 40cm, chiều dài tương ứng từ 20cm đến 60cm; bề mặt nhám chống trơn trượt. Áp dụng tiêu chuẩn TCVN 4732:2007 “Đá ốp lát tự nhiên” với các chỉ tiêu cơ lý tương ứng như sau:

Với nhóm đá granit:

+ Độ bền uốn: ≥ 10 MPa;

+ Độ hút nước: < 0,5%;

+ Độ cứng vạch bề mặt, theo thang Mohs: ≥ 6;

+ Độ chịu mài mòn sâu: ≤ 205mm3;

Với nhóm đá hoa:

+ Độ bền uốn: ≥ 7MPa;

+ Độ hút nước: < 0,2%;

+ Độ cứng vạch bề mặt, theo thang Mohs: ≥ 4;

+ Độ chịu mài mòn sâu: ≤ 44mm3;

- Gạch Terrazzo: Kích thước hình vuông hoặc hình chữ nhật có cạnh từ 20cm đến 40cm. Áp dụng tiêu chuẩn TCVN 7744:2007 “Gạch terrazzo” với các chỉ tiêu cơ lý chủ yếu như sau:

+ Độ hút nước: ≤ 8,0%.

+ Độ chịu mài mòn bề mặt: ≤ 0,5g/cm2;

+ Độ bền uốn trung bình: ≥ 5,0MPa;

Công trình gạch vỉa hè terrazzo

- Gạch block tự chèn: Áp dụng tiêu chuẩn TCVN 6476-1999 “Gạch bê tông tự chèn” với các chỉ tiêu cơ bản như sau:

+ Cường độ chịu nén: ≥ 20Mpa (loại M200);

+ Độ hút nước: ≤ 8%;

+ Độ mài mòn: < 0,5g/cm2;

+ Màu trang trí gạch phải đồng đều trong lô, chiều dày lớp màu trang trí không nhỏ hơn 7mm.

- Các lớp kết cấu vỉa hè phải đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn thi công và nghiệm thu tương ứng.

5. Tiêu chuẩn về độ cao vỉa hè:

   Theo tiêu chuẩn thiết kế vỉa hè thì hệ thống vỉa hè bắt buộc phải cao hơn mặt bằng lề đường ít nhất là 12,5cm và tối thiểu là 30cm. Như vậy mới đảm bảo được an toàn cho các phương tiện khi tham gia giao thông. Bề mặt đường không trơn trượt, không có sự thay đổi độ cao đột ngột. Đặc biệt, khi xác định chiều cao của một tuyến vỉa hè cần phải kết hợp chặt chẽ với cấu tạo và bố trí hệ thống thoát nước để bảo đảm không có nước đọng trên đường, tránh bị ngập nước, ảnh hưởng đến người sử dụng và tuổi thọ công trình.

Các Tiêu Chuẩn Thiết Kế Vỉa Hè Khác:

+ Thiết kế vỉa hè phải đảm bảo cho người tàn tật cũng tiếp cận sử dụng được. Tại các nút thắt giao thông quan trọng phải làm đường dốc để người tàn tật có thể sử dụng.

Đường dốc trên vỉa hè dành cho người khuyết tật

+ Các điểm đỗ xe, điểm chờ xe phải được bố trí biển báo.

+ Đường đi không có vật cản.

+ Hệ thống chiếu sáng vỉa hè phải được đảm bảo. Cung cấp đủ ánh sáng cho người tham gia giao thông không bị chói mắt hoặc che khuất. Để chiếu sáng vỉa hè đảm bảo tiêu chuẩn, nên sử dụng các loại đèn sau: đèn hắt cây, đèn âm đất, đèn trang trí cột đèn.

+ Các nút thắt giao thông phải được lắp hệ thống đèn giao thông, biển báo, biển chỉ dẫn. Có thể sử dụng thêm các tín hiệu bằng âm thanh hoặc chữ nổi Brain để chỉ dẫn người khiếm thị qua đường.

+ Kích thước bồn trồng cây vỉa hè tối thiểu là 1m2 x 1m2 hoặc đường kính tối thiểu là 1m2.

Kết Luận:

   Thiết kế vỉa hè đô thị không chỉ đơn giản là xây dựng một không gian đi lại mà là việc tạo ra một phần không thể thiếu trong cấu trúc đô thị hiện đại, mang lại nhiều lợi ích đa chiều cho cộng đồng. Với những tiêu chí được nêu trên, chúng ta có thể xây dựng những vỉa hè đạt chuẩn, an toàn và góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống đô thị.

Các Công Trình Nổi Bật Của Thái Châu

Công Trình Vỉa Hè Đỗ Xuân Hợp

Công Trình Cảng Cát Lái

Công Trình Nhiệt Điện Vân Phong Khánh Hòa